بررسی تأثیر آبیاری ناقص ریشه و کم آبیاری معمولی بر بهره وری آب و عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت

مسئلة بحران آب در سال های اخیر و مصرف بیش از 70 درصد منابع آب شیرین در بخش کشاورزی آب لزوم اصلاح روش های آبیاری را، به منظور افزایش بهره وری آب، آشکار می سازد. در این مطالعه تأثیر اعمال پنج تیمار آبیاری کامل (fi)، کم آبیاری ناقص ریشه در دو سطح 75 درصد (prd75) و 55 درصد (prd55)، و کم آبیاری معمولی در دو سطح 75 درصد (di75) و 55 درصد (di55) بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت طی دو فصل زراعی 1389 و 1390 در سطح مزرعه بررسی شد. نتایج نشان داد اختلاف مقادیر برخی صفات کمّی محصول در تیمارهای prd با fi کمتر از این اختلاف بین تیمارهای di با fi بود. میزان عملکرد دانه در تیمار prd75، به مثابة مهم ترین جزء اقتصادی، اختلاف معناداری با تیمار آبیاری کامل نداشت و این اختلاف در هر دو سال کمتر از 10 درصد بود. به علاوه، اندازه گیری مقادیر رطوبت خاک حاکی از آن است که به رغم دادن آب کمتر در تیمار prd75 در مقایسه با fi و وجود تنش رطوبتی مقادیر جذب رطوبت در آن تیمار بیشتر از سایر تیمارهای کم آبیاری بود. اعمال تیمار prd75، ضمن ممانعت از کاهش معنادار عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت و همچنین کاهش 25 درصد مصرف آب در طول دورة اعمال تیمار، موجب افزایش بهره وری آب، به ترتیب، 16 و 20 درصد افزایش در سال های 1389 و 1390 شد و می تواند روشی مطمئن برای کنترل مصرف آب در استان مازندران به شمار رود.